در اين مقاله سعي داريم در مورد روش هاي مراقبت از چرم نبوك و جير صحبت كنيم تا در پايان اين مطلب بتوانيد شيوه هاي مراقبت از چرم نبوك و جير را به خوبي فرا بگيريد.
در مقالههاي «آشنايي با انواع چرم طبيعي و چرم مصنوعي و راههاي شناخت آن ها از يكديگر» و «آيا انواع چرم نبوك، اشبالت و جير يكسان‌اند؟» به صورت مختصر توضيح داديم كه پوست بدن حيوانات داراي لايههاي مختلفي است و پس از به كار گيري روشهاي گوناگون دباغي به صورت چرم طبيعي، چرم فول گرين، چرم تاپ گرين يا جير و نبوك عرضه مي شود. اين چرم ها براي دوخت انواع پوشاك، كيف چرم طبيعي از قبيل كيف دستي، كيف پول، كيف اداري ، كيف دوشي و مدل هاي مختلف اكسسوري چرم به كار مي روند
چرمها با توجه به نوع پرداخت نهايي هم طبقه بندي شده و هر يك متناسب با جنس و استايل محصول مورد نظر، استفاده مي شوند. چرم پرداخت نشده داراي ظاهري كاملاً طبيعي بوده و انعطاف پذير و نرم است. اين چرم در صورت لزوم، با مواد مخصوصي رنگ ميشود. اين رنگها در تار و پود چرم نفوذ مي كند اما شكل ظاهري چرم محفوظ ميماند.
از طرف ديگر، چرم پرداخت شده داراي ظاهري منسجمتر بوده و ويژگيهاي طبيعي آن كمتر مشهود است. اين چرم، بادوامتر از چرم پرداخت نشده بوده و با مواد گوناگوني پوشيده ميشود. چرم پرداخت شده ميتواند با انوع پاك كننده تميز شده و واكس بخورد. اما، چرم پرداخت نشده به دليل تخلخل بالا و منافذ زيادي كه دارد از اين ويژگي مستثنا است. جير و نبوك، دو نمونه از معروفترين انواع چرم پرداخت نشده اند كه نيازمند رسيدگي و مراقبت هاي ويژه اي هستند و دوام، ماندگاري و زيبايي دائمي آنها با نحوه انجام اين مراقبت ها رابطه مستقيم دارد.
توضيح مختصر دو مورد چرم نبوك و جير
براي توليد چرم نبوك، سطح چرم تاپ گرين در مراحل پيرايش، سنباده خورده و نرم و مخملين شده و سپس، با لايهي نازكي از رنگ آنيليني پوشيده مي شود. محصول توليد شده همان چرم نبوك است.
وجود لايهي شفاف رنگ آنيليني در دوام اين چرم موثر بوده و لايهي محافظي را ايجاد ميكند. به صورت كلي در مورد نگه داري از نبوك، نكته مهم اين است كه مراقب باشيد تا سطح مخملي و نرم آن صاف و خشك نشود.
لايهي ايجاد شده بر روي نبوك آن چنان ظريف است كه به هيچ عنوان قابل تشخيص نبوده و تمام ويژگيهاي طبيعي آن محفوظ ميماند. همان طور كه گفته شد، وظيفهي لايهي ايجاد شده اين است كه از نبوك مراقبت كند و شكلي يكنواختتر و تميزتر را ايجاد نمايد. نبوك پيش از استفاده در توليد، شايد به نوعي تداعي كننده سبكي سنتي و روستايي بوده و داراي زيبايي خاص و منحصر به فرد است.
جير و نبوك اما داراي تفاوتهاي اندكي هستند. براي توليد جير، لايهاي از چرم استفاده مي شود كه به بافتهاي گوشتي داخلي نزديكتر باشد. لايهي به كار رفته در ساخت جير به خوبي تميز شده و سنباده ميخورد. حاصل اين روند، مادهاي است كه از نبوك هم لطيفتر بوده و داراي انعطاف پذيري فوق العاده و رنگهايي با دوام است. ساختار جير به گونهاي است كه غالباً از آن در مكانهاي خشك و سرپوشيده استفاده ميكنند. از آن جا كه جير داراي بافت بسيار ظريفي است، نميتواند به اندازهي نبوك در مقابل سرما از شما محافظت نمايد. به علاوه، با توجه به ويژگيها و منافذ بسيار زياد موجود در جير، اين ماده داراي خاصيت جذب بالايي بوده و بسيار لكه پذير است.
چند نكته عمومي در مراقبت از نبوك و جير
مي توان گفت كه جير و نبوك داراي تفاوت هاي عمده اي نيستند. در مورد نبوك به صورت كلي لازم است توجه داشته باشيد كه سطح مخملي آن فشرده، صاف و خشك نشود. اما سطح جير كمي نرمتر بوده و پرزهاي آن بلندتر هستند. اين پرزهاي بلند، ممكن است كه در جهات مختلف حالت گرفته و به همان شكل باقي بمانند. اين مشكل را ميتوان با برس زدن در جهت درست به كمك يك برس نرم برطرف نمود. دقت داشته باشيد اگر پرزهاي جير در جهت نادرستي برس بخورند، ظاهر و حالتي زبر و ناخوشايند خواهد يافت. به همين دليل هم بهتر است به جهت صحيح قرار گيري پرزها دقت نموده و در همان راستا برس بزنيد. در اين صورت، بافت نرم و لطيف جير به همان حالت نخستين خود باز ميگردد.
براي تميز كردن جير و نبوك، ابتدا لازم است كه سطح آن را با كمك قطعهاي پارچهي تميز، پاك كنيد. پيشنهاد ميكنيم كه پارچهي خود را اندكي مرطوب كنيد تا گرد و خاك و آلودگيها به خوبي از سطح آن زدوده شوند. اگر سطح جير و يا نبوك شما لكه اي با ذات خيس داشته باشد، بهتر است مقداري جوش شيرين يا آرد ذرت را روي محل لك پاشيده و چند ساعت منتظر بمانيد. اگر پس از گذشت چند ساعت، مادهي پودري پاشيده شده بر سطح جير يا نبوك، تغيير رنگ داده و زرد شد، معلوم ميشود كه مقداري از آلودگي را به خود جذب كرده است. حال، زمان آن است كه با كمك يك برس نرم، بقاياي جوش شيرين و آرد ذرت را تميز كنيد. اين روند را تا جايي ادامه دهيد كه لكهي ايجاد شده كاملاً ناپديد گردد. در صورت حاصل نشدن نتيجهي مطلوب، بهتر است از مواد پاك كنندهي مخصوص جير و نبوك موجود در بازار استفاده نموده يا در صورت لزوم به فردي متخصص مراجعه كنيد.
ايجاد پوشش محافظ يعني نگهداري اساسي:
جير و نبوك در مقايسه با ديگر انواع چرم از محافظت كمتري برخوردار هستند. به همين دليل، بهتر است كه براي مراقبت از آنها از مواد محافظت كننده بهره بگيريم. همان طور كه پيشتر ذكر شد، براي انجام اين كار ميتوانيد مواد پاك كنندهي تخصصي جير و نبوك را تهيه نموده و از آنها استفاده كنيد. اين مواد در برخي موارد، از ساختار روغني بسيار غني تشكيل شدهاند و ميتوانند با حفظ بافت نرم و لطيف جير و نبوك به داخل منافذ آن نفوذ كرده و لايهي محافظي را ايجاد نمايند. مواد مذكور، اغلب به صورت اسپري در دسترس هستند. بعضي از اسپريهاي مخصوص جير و نبوك داراي مواد و تركيبات سيليكوني بوده و جير يا نبوك را ضد آب ميكنند. براي حصول نتيجهي بهتر، لازم است ابتدا اين مواد را بر روي سطوح داخلي جير يا نبوك امتحان كرده و سپس بر سطح آن استفاده نمائيد. اسپريهاي حاوي مواد سيليكوني غالباً تنها مختص جير و نبوك بوده و بر روي ديگر انواع چرم تاثير معكوس خواهند داشت. بنابراين، بهتر است در اين مورد از توصيههاي كارشناسي توليد كننده محصول و يا دفترچه و تگ محصول استفاده كنيد.
علاوه بر اينها، لازم است جير يا نبوك را در معرض تابش مستقيم نور خورشيد قرار ندهيد و در زماني كه از آنها استفاده نمي كنيد، در مكاني خشك و خنك نگه داري كنيد. از آن جا كه الياف تشكيل دهندهي جير و نبوك داراي استحكام و در هم تنيدگي كمتري هستند، لايهي رنگي به طور كامل به الياف نميچسبد. بنابراين، در مقايسه با باقي انواع چرم، رنگ آنها سادهتر سائيده ميگردد. در صورت بروز چنين اتفاقي، كافي است آن را به دست يك صنعتگر متخصص بسپاريد تا دوباره لايهي رنگي را ترميم نمايد. لازم است بدانيد كه جير و نبوك در هنگام مصرف و يا در صورت عدم استفاده، ذرات غبار و آلودگي هوا را به خود جذب ميكنند. بنابراين، بهتر است آنها را داخل پوششي پارچه اي قرار داده و نگه داري نمائيد تا از اين آلودگيها در امان بمانند.
و كلام آخر
از آن جا كه جير و نبوك نيازي به واكس خوردن ندارند، در مقايسه با ساير چرم ها رسيدگي به آنها سادهتر است. در صورتي كه از جير و نبوك به خوبي استفاده كنيد و مراقبتهاي لازم را انجام دهيد، ميتوانيد از زيبايي هميشگي و شيك بودن بينظير آن بهره مند گرديد
در اين مقاله سعي داريم در مورد روش هاي مراقبت از چرم نبوك و جير صحبت كنيم تا در پايان اين مطلب بتوانيد شيوه هاي مراقبت از چرم نبوك و جير را به خوبي فرا بگيريد.
در مقالههاي «آشنايي با انواع چرم طبيعي و چرم مصنوعي و راههاي شناخت آن ها از يكديگر» و «آيا انواع چرم نبوك، اشبالت و جير يكسان‌اند؟» به صورت مختصر توضيح داديم كه پوست بدن حيوانات داراي لايههاي مختلفي است و پس از به كار گيري روشهاي گوناگون دباغي به صورت چرم طبيعي، چرم فول گرين، چرم تاپ گرين يا جير و نبوك عرضه مي شود. اين چرم ها براي دوخت انواع پوشاك، كيف چرم طبيعي از قبيل كيف دستي، كيف پول، كيف اداري ، كيف دوشي و مدل هاي مختلف اكسسوري چرم به كار مي روند
چرمها با توجه به نوع پرداخت نهايي هم طبقه بندي شده و هر يك متناسب با جنس و استايل محصول مورد نظر، استفاده مي شوند. چرم پرداخت نشده داراي ظاهري كاملاً طبيعي بوده و انعطاف پذير و نرم است. اين چرم در صورت لزوم، با مواد مخصوصي رنگ ميشود. اين رنگها در تار و پود چرم نفوذ مي كند اما شكل ظاهري چرم محفوظ ميماند.
از طرف ديگر، چرم پرداخت شده داراي ظاهري منسجمتر بوده و ويژگيهاي طبيعي آن كمتر مشهود است. اين چرم، بادوامتر از چرم پرداخت نشده بوده و با مواد گوناگوني پوشيده ميشود. چرم پرداخت شده ميتواند با انوع پاك كننده تميز شده و واكس بخورد. اما، چرم پرداخت نشده به دليل تخلخل بالا و منافذ زيادي كه دارد از اين ويژگي مستثنا است. جير و نبوك، دو نمونه از معروفترين انواع چرم پرداخت نشده اند كه نيازمند رسيدگي و مراقبت هاي ويژه اي هستند و دوام، ماندگاري و زيبايي دائمي آنها با نحوه انجام اين مراقبت ها رابطه مستقيم دارد.
توضيح مختصر دو مورد چرم نبوك و جير
براي توليد چرم نبوك، سطح چرم تاپ گرين در مراحل پيرايش، سنباده خورده و نرم و مخملين شده و سپس، با لايهي نازكي از رنگ آنيليني پوشيده مي شود. محصول توليد شده همان چرم نبوك است.
وجود لايهي شفاف رنگ آنيليني در دوام اين چرم موثر بوده و لايهي محافظي را ايجاد ميكند. به صورت كلي در مورد نگه داري از نبوك، نكته مهم اين است كه مراقب باشيد تا سطح مخملي و نرم آن صاف و خشك نشود.
لايهي ايجاد شده بر روي نبوك آن چنان ظريف است كه به هيچ عنوان قابل تشخيص نبوده و تمام ويژگيهاي طبيعي آن محفوظ ميماند. همان طور كه گفته شد، وظيفهي لايهي ايجاد شده اين است كه از نبوك مراقبت كند و شكلي يكنواختتر و تميزتر را ايجاد نمايد. نبوك پيش از استفاده در توليد، شايد به نوعي تداعي كننده سبكي سنتي و روستايي بوده و داراي زيبايي خاص و منحصر به فرد است.
جير و نبوك اما داراي تفاوتهاي اندكي هستند. براي توليد جير، لايهاي از چرم استفاده مي شود كه به بافتهاي گوشتي داخلي نزديكتر باشد. لايهي به كار رفته در ساخت جير به خوبي تميز شده و سنباده ميخورد. حاصل اين روند، مادهاي است كه از نبوك هم لطيفتر بوده و داراي انعطاف پذيري فوق العاده و رنگهايي با دوام است. ساختار جير به گونهاي است كه غالباً از آن در مكانهاي خشك و سرپوشيده استفاده ميكنند. از آن جا كه جير داراي بافت بسيار ظريفي است، نميتواند به اندازهي نبوك در مقابل سرما از شما محافظت نمايد. به علاوه، با توجه به ويژگيها و منافذ بسيار زياد موجود در جير، اين ماده داراي خاصيت جذب بالايي بوده و بسيار لكه پذير است.
چند نكته عمومي در مراقبت از نبوك و جير
مي توان گفت كه جير و نبوك داراي تفاوت هاي عمده اي نيستند. در مورد نبوك به صورت كلي لازم است توجه داشته باشيد كه سطح مخملي آن فشرده، صاف و خشك نشود. اما سطح جير كمي نرمتر بوده و پرزهاي آن بلندتر هستند. اين پرزهاي بلند، ممكن است كه در جهات مختلف حالت گرفته و به همان شكل باقي بمانند. اين مشكل را ميتوان با برس زدن در جهت درست به كمك يك برس نرم برطرف نمود. دقت داشته باشيد اگر پرزهاي جير در جهت نادرستي برس بخورند، ظاهر و حالتي زبر و ناخوشايند خواهد يافت. به همين دليل هم بهتر است به جهت صحيح قرار گيري پرزها دقت نموده و در همان راستا برس بزنيد. در اين صورت، بافت نرم و لطيف جير به همان حالت نخستين خود باز ميگردد.
براي تميز كردن جير و نبوك، ابتدا لازم است كه سطح آن را با كمك قطعهاي پارچهي تميز، پاك كنيد. پيشنهاد ميكنيم كه پارچهي خود را اندكي مرطوب كنيد تا گرد و خاك و آلودگيها به خوبي از سطح آن زدوده شوند. اگر سطح جير و يا نبوك شما لكه اي با ذات خيس داشته باشد، بهتر است مقداري جوش شيرين يا آرد ذرت را روي محل لك پاشيده و چند ساعت منتظر بمانيد. اگر پس از گذشت چند ساعت، مادهي پودري پاشيده شده بر سطح جير يا نبوك، تغيير رنگ داده و زرد شد، معلوم ميشود كه مقداري از آلودگي را به خود جذب كرده است. حال، زمان آن است كه با كمك يك برس نرم، بقاياي جوش شيرين و آرد ذرت را تميز كنيد. اين روند را تا جايي ادامه دهيد كه لكهي ايجاد شده كاملاً ناپديد گردد. در صورت حاصل نشدن نتيجهي مطلوب، بهتر است از مواد پاك كنندهي مخصوص جير و نبوك موجود در بازار استفاده نموده يا در صورت لزوم به فردي متخصص مراجعه كنيد.
ايجاد پوشش محافظ يعني نگهداري اساسي:
جير و نبوك در مقايسه با ديگر انواع چرم از محافظت كمتري برخوردار هستند. به همين دليل، بهتر است كه براي مراقبت از آنها از مواد محافظت كننده بهره بگيريم. همان طور كه پيشتر ذكر شد، براي انجام اين كار ميتوانيد مواد پاك كنندهي تخصصي جير و نبوك را تهيه نموده و از آنها استفاده كنيد. اين مواد در برخي موارد، از ساختار روغني بسيار غني تشكيل شدهاند و ميتوانند با حفظ بافت نرم و لطيف جير و نبوك به داخل منافذ آن نفوذ كرده و لايهي محافظي را ايجاد نمايند. مواد مذكور، اغلب به صورت اسپري در دسترس هستند. بعضي از اسپريهاي مخصوص جير و نبوك داراي مواد و تركيبات سيليكوني بوده و جير يا نبوك را ضد آب ميكنند. براي حصول نتيجهي بهتر، لازم است ابتدا اين مواد را بر روي سطوح داخلي جير يا نبوك امتحان كرده و سپس بر سطح آن استفاده نمائيد. اسپريهاي حاوي مواد سيليكوني غالباً تنها مختص جير و نبوك بوده و بر روي ديگر انواع چرم تاثير معكوس خواهند داشت. بنابراين، بهتر است در اين مورد از توصيههاي كارشناسي توليد كننده محصول و يا دفترچه و تگ محصول استفاده كنيد.
علاوه بر اينها، لازم است جير يا نبوك را در معرض تابش مستقيم نور خورشيد قرار ندهيد و در زماني كه از آنها استفاده نمي كنيد، در مكاني خشك و خنك نگه داري كنيد. از آن جا كه الياف تشكيل دهندهي جير و نبوك داراي استحكام و در هم تنيدگي كمتري هستند، لايهي رنگي به طور كامل به الياف نميچسبد. بنابراين، در مقايسه با باقي انواع چرم، رنگ آنها سادهتر سائيده ميگردد. در صورت بروز چنين اتفاقي، كافي است آن را به دست يك صنعتگر متخصص بسپاريد تا دوباره لايهي رنگي را ترميم نمايد. لازم است بدانيد كه جير و نبوك در هنگام مصرف و يا در صورت عدم استفاده، ذرات غبار و آلودگي هوا را به خود جذب ميكنند. بنابراين، بهتر است آنها را داخل پوششي پارچه اي قرار داده و نگه داري نمائيد تا از اين آلودگيها در امان بمانند.
و كلام آخر
از آن جا كه جير و نبوك نيازي به واكس خوردن ندارند، در مقايسه با ساير چرم ها رسيدگي به آنها سادهتر است. در صورتي كه از جير و نبوك به خوبي استفاده كنيد و مراقبتهاي لازم را انجام دهيد، ميتوانيد از زيبايي هميشگي و شيك بودن بينظير آن بهره مند گرديد
قالیشویی عطاریان مشهد